یکی از موضوعات حقوقی بسیار پر چالش در بین خانواده‌ها، موضوع ارث به خصوص ارث فرزندان است.
ارث فرزند از جمله مواردی است که در قانون به آن اشاره شده است. طبق قوانین ارث در اسلام و قانون مدنی ایران، برخی از فرزندان تحت شرایط خاصی از ارث محروم می‌شوند. همراه مجله دلتا باشید.
ارث فرزند
در ادامه به مواردی که ممکن است فرزندانی از ارث محروم شوند اشاره می‌کنیم:
فرزند کافر از والدین مسلمان
در قوانین ارث اسلام، اگر فرزندی دین دیگری داشته باشد و والدین مسلمان باشند، آن فرزند از ارث محروم می‌شود. به عبارتی دیگر، بر اساس قانون، مسلمان از غیرمسلمان ارث می‌برد؛ اما غیرمسلمان از مسلمان ارث نمی‌برد.
فرزند قاتل
اگر فرزندی مرتکب قتل عمدی یکی از والدین خود شود، از ارث آن والد محروم خواهد شد. طبق قوانین اسلامی و قانون مدنی ایران، یکی از شرایط ارث‌بردن، عدم ارتکاب قتل عمدی نسبت به مورث است.
فرزندان در صورت وصیت‌نامه محرومیت
اصولاً والدین نمی‌توانند فرزندان خود را به طور کامل از ارث محروم کنند. بااین‌حال، طبق قانون، والدین می‌توانند تا یک‌سوم از اموال خود را به نفع شخص دیگری وصیت کنند که در این صورت، آن بخش از ارث به فرزند نمی‌رسد. اما بیش از یک‌سوم اموال را نمی‌توان به‌وسیله وصیت‌نامه از ارث فرزندان خارج کرد، مگر اینکه سایر وراث آن را تأیید کنند.
فرزندانی که به فرزندخواندگی پذیرفته شده‌اند
طبق قانون مدنی ایران، فرزندخواندگی موجب ارث‌بردن نمی‌شود؛ بنابراین فرزندخوانده‌ها به طور قانونی از والدین فرزندخوانده خود ارث نمی‌برند. البته برخی از خانواده‌ها با وصیت، بخشی از اموال خود را به فرزندخوانده اختصاص می‌دهند.
فرزند نامشروع
در قانون مدنی ایران، فرزندان نامشروع از والدین خود ارث نمی‌برند، زیرا رابطه نسبی قانونی با پدر و مادرشان ندارند. اما طبق قانون، اگر فرزند نامشروع از مادر باشد، مادر می‌تواند بخشی از دارایی‌های خود را به او وصیت کند.
فرزندانی که از والدین بریده‌اند (عاق والدین)
هرچند عاق والدین (نارضایتی والدین از فرزند) به‌تنهایی باعث محرومیت از ارث نمی‌شود، اما در برخی فرهنگ‌ها و خانواده‌ها، نارضایتی شدید از فرزند ممکن است منجر به وصیت خاصی شود که تا یک‌سوم اموال به فرزند تعلق نگیرد. در قانون مدنی ایران عاق والدین موجب محرومیت از ارث نیست.
این موارد از مهم‌ترین شرایط و مواردی هستند که در آن فرزند از ارث والدین محروم می‌شود.
در ادامه، برخی از نکات و شرایط مربوط به ارث و مواردی که می‌توانند بر سهم و حقوق ارثی فرزندان تأثیر بگذارند را توضیح می‌دهم:
محرومیت از ارث با درخواست رسمی والدین امکان‌پذیر نیست
برخلاف تصور رایج، والدین نمی‌توانند از طریق وصیت‌نامه یا درخواست رسمی، فرزندان خود را به طور کامل از ارث محروم کنند. طبق قوانین ایران، ارث‌بردن یک حق قانونی برای فرزندان است و والدین تنها می‌توانند حداکثر یک‌سوم از اموال خود را وصیت کنند. هر وصیتی بیش از یک‌سوم فقط در صورتی معتبر است که سایر وراث آن را بپذیرند. برای آشنایی با نحوه تقسیم ارث خواهر و برادر به مطلب ذکر شده مراجعه کنید.
سهم‌الارث فرزندان دختر و پسر
طبق قوانین ارث اسلامی و قانون مدنی ایران، فرزندان پسر و دختر سهم متفاوتی از ارث می‌برند. پسران دوبرابر دختران ارث می‌برند. این مسئله بر اساس قوانین شرعی تنظیم شده و در قانون ایران نیز پذیرفته شده است، اما این موضوع در برخی شرایط و خانواده‌ها می‌تواند موردبحث و توافق خاص قرار گیرد.
فرزندانی که با وصیت‌نامه بخشی از ارث را به شخص دیگری اختصاص داده‌اند
اگر فردی تصمیم بگیرد که بخشی از دارایی خود را به فرد دیگری غیر از وراث بپردازد، می‌تواند از طریق وصیت‌نامه، حداکثر یک‌سوم از اموالش را به شخص دیگری اختصاص دهد. اگر این وصیت‌نامه به طور کامل اجرا شود، سهم فرزندان از این بخش کم خواهد شد.
تقسیم ارث بر اساس قانون مدنی در صورت نبود وصیت‌نامه
اگر فردی فوت کند و وصیت‌نامه‌ای تنظیم نکرده باشد، اموال او طبق قانون مدنی بین وراث تقسیم می‌شود. در این شرایط، فرزندان به همراه دیگر وراث (مانند همسر و والدین متوفی) طبق سهم‌الارث قانونی سهم خواهند برد.
تعداد کلمات مطلب: 629
