سکته مغزی یک وضعیت پزشکی خطرناک و اورژانسی است که به دلیل سبک زندگی پر استرس این روزها، همگی در معرض خطر ابتلا به آن هستیم. با شناخت عوامل بروز سکته مغزی و پیشگیری از آن‌ها، می‌توانیم خود و اطرافیان را از خطر مرگ نجات دهیم و زندگی طولانی‌تری داشته باشیم.
سکته مغزی یک مشکل بسیار جدی است که آسیب زیادی به سلول‌های مغزی می‌زند؛ این آسیب معمولا دائمی است و می‌تواند منجر به عوارضی همچون فلج، مشکلات گفتاری و حتی مرگ شود. شناخت عوامل خطر سکته مغزی و روش‌های پیشگیری از آن‌ها می‌تواند نقش حیاتی در جلوگیری از آن داشته باشد و عمرمان را طولانی‌تر کند. در ادامه این مقاله از مجله دلتا به معرفی این عوامل و راه‌های پیشگیری از آن‌ها می‌پردازیم.
سکته مغزی چیست؟ علائم سکته مغزی؟
سکته مغزی یک حادثه ناگهانی است که در اثر اختلال خونرسانی به ناحیه‌ای از بافت مغز رخ می‌دهد. علائم سکته مغزی عبارتند از:
- افتادن یک طرف صورت تا حدی که فرد قادر به لبخند زدن نیست، افتادن دهان یا چشم
- عدم توانایی در بالا آوردن دست‌ها به‌خاطر بی‌حسی یا ضعف
- حرف‌ها نامفهوم و مبهم یا اختلال کامل در تکلم
- فلج شدن کامل یک طرف بدن
- تاری دید یا از دست دادن بینایی ناگهانی
- از دست دادن تعادل و هوشیاری
- مشکل بلع
عوامل بروز سکته مغزی و راه‌های پیشگیری از آن‌ها
عوامل مختلف می‌توانند خطر سکته مغزی را افزایش دهند. با شناخت این عوامل می‌توان تا حدود زیادی از این خطر پیشگیری کرد:
فشار خون بالا
یکی از عوامل اصلی سکته مغزی، فشار خون بالا است که فشار زیادی به دیواره‌های رگ‌ها وارد و احتمال پارگی یا انسداد عروق افزایش پیدا می‌کند. این مسئله می‌تواند منجر به سکته مغزی شود.
پیشگیری: کنترل فشار خون از طریق دارو، رژیم غذایی کم نمک و فعالیت‌های ورزشی می‌توانند نقش مهمی در کاهش این خطر ایفا کنند. همچنین استرس بالا می‌تواند فشار خون را افزایش دهد و در بلندمدت به عروق آسیب برساند. یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، تنفس عمیق و یوگا می‌تواند به کاهش خطر کمک کند.
دیابت کنترل نشده
دیابت کنترل نشده می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب بزند و منجر به تصلب شریان‌ها و عدم خونرسانی به مغز شود. بنابراین اگر دیابت کنترل نشود خطر سکته مغزی را به‌میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.
پیشگیری: مدیریت دیابت از طریق دارو، رژیم غذایی و فعالیت بدنی منظم به کاهش این خطر کمک زیادی می‌کند.
چربی خون بالا
چربی‌های مضر مانند کلسترول و تری‌گلیسیرید در صورت بالا بودن، در دیواره‌های عروق رسوب می‌کنند و باعث انسداد می‌شوند. این وضعیت که به آن تصلب شرایین می‌گویند، ریسک سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
پیشگیری: رژیم غذایی سالم و کم‌چرب و مصرف داروهای کنترل‌کننده چربی خون از راه‌های پیشگیری هستند. مصرف میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های کم چرب به کاهش چربی خون و کنترل وزن کمک می‌کنند.
سیگار کشیدن
سیگار به عنوان یکی از عوامل خطر مهم سکته مغزی شناخته می‌شود. نیکوتین موجود در سیگار باعث انقباض عروق خونی می‌شود و سموم آن به رگ‌ها آسیب می‌زنند.
پیشگیری: ترک سیگار یکی از موثرترین راه‌ها برای کاهش خطر سکته مغزی است.
چاقی و اضافه وزن
اضافه وزن و چاقی بیش از حد خصوصا در اطراف شکم، با افزایش احتمال بروز بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون بالا، خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
پیشگیری: کاهش وزن از طریق رژیم غذایی متعادل و ورزش می‌تواند این خطر را به‌طور قابل توجهی کاهش دهد.
کم‌تحرکی
عدم فعالیت بدنی کافی نه تنها می‌تواند منجر به چاقی و دیابت شود، بلکه باعث می‌شود که رگ‌های خونی آسیب دیده و تصلب شریان افزایش پیدا کند.
پیشگیری: با انجام ورزش‌های منظم از جمله پیاده‌روی و دویدن سبک می‌توانید خطر بروز سکته مغزی را کاهش دهید.
سابقه خانوادگی و سن
عوامل ژنتیکی و افزایش سن نیز از جمله عوامل غیرقابل کنترل سکته مغزی هستند. در افراد مسن و افرادی که سابقه سکته مغزی در خانواده دارند، خطر سکته بیشتر است.
پیشگیری: برای این افراد انجام آزمایش‌های مرتب پزشکی و پایش وضعیت سلامت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
بیماری‌ها و آریتمی قلبی
بیماری‌های قلبی یا ضربان نامنظم قلب نیز خطر لخته شدن خون و در نتیجه سکته مغزی را افزایش می‌دهند.
پیشگیری: افرادی که دچار این بیماری‌ها هستند باید از داروهای رقیق‌کننده خون و سایر درمان‌ها تحت نظر پزشک استفاده کنند. به‌‌علاوه انجام فعالیت‌های بدنی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا به تقویت قلب و عروق کمک می‌کند. حتی روزانه ۳۰ دقیقه فعالیت می‌تواند تاثیرات مثبت داشته باشد.
مصرف الکل
مصرف زیاد الکل به‌ویژه در بلندمدت می‌تواند باعث افزایش فشار خون، آسیب به دیواره‌های عروق و بروز آریتمی قلبی شود که همه این عوامل خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهند.
پیشگیری: از مصرف الکل تا حد امکان خودداری کنید.
اختلالات انعقاد خون
برخی افراد به دلیل مشکلات ژنتیکی یا شرایط پزشکی خاصی، بیشتر مستعد لخته شدن خون هستند. این اختلالات می‌توانند به شکل‌گیری لخته‌ها در عروق خونی و افزایش احتمال سکته مغزی منجر شوند.
پیشگیری: مدیریت این بیماری‌ها از طریق دارو، رژیم غذایی و فعالیت بدنی منظم و انجام آزمایش‌های سالیانه از خطر سکته پیشگیری می‌کند.
سابقه حملات ایسکمیک گذرا (TIA)
حملات ایسکمیک گذرا که به “سکته کوچک” یا “سکته هشداردهنده” معروف است، نشانه‌ای از مشکلات در گردش خون مغزی است و خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهد. این حملات معمولا چند دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشند و باعث بروز علائم موقتی مانند ضعف در دست و پا، اختلال در گفتار و سردرد می‌شوند.
پیشگیری: برای پیشگیری از این حملات باید حداقل سه بار در هفته ورزش کنید، سیگار نکشید و از داروهایی که پزشک برای شما تجویز می‌کند به‌طور منظم استفاده کنید.
تعداد کلمات مطلب: 853
