سن دقیق پیر شدن چه سالی است؟
تحقیقات جدید دانشمندان نشان می‌دهند که تغییرات مرتبط با پیری در سطح سلولی می‌توانند در برخی سنین به‌طور قابل‌توجهی افزایش یابند. به طور خاص، ۴۴ سالگی و ۶۰ سالگی به‌عنوان دو نقطه عطف یا “پیک” در تغییرات مرتبط با پیری شناسایی شده‌اند.
این یافته‌ها عمدتا بر اساس مطالعات ژنتیکی و تغییرات روی DNA که یکی از نشانگرهای اصلی سن زیستی هستند، حاصل شده‌اند. در این مطالعات، پژوهشگران دریافتند که سرعت تغییرات سلولی و پیری در برخی سنین خاص افزایش پیدا می‌کند.
چرا در این دو سن، پیر می‌شویم؟
1. پیک اول: حدود ۴۴ سالگی
در این سن، بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی به طور قابل‌توجهی تغییر می‌کنند. کاهش تولید کلاژن، تغییر در سطح هورمون‌ها (مانند کاهش تستوسترون در مردان و آغاز تغییرات پیش از یائسگی در زنان) و افزایش استرس اکسیداتیو از جمله عواملی هستند که می‌توانند سرعت تغییرات سلولی را افزایش دهند.
2. پیک دوم: حدود ۶۰ سالگی
در این دوره، کاهش عملکرد سیستم ایمنی، افت شدید هورمون‌های جنسی (مانند استروژن هورمون اصلی خانم‌ها و تستوسترون هورمون اصلی آقایان)، و افزایش آسیب به DNA معمولا مشهودتر می‌شوند. علاوه بر این، فرآیندهایی مانند کاهش تراکم استخوان و تحلیل عضلات در این مرحله شدت بیشتری می‌گیرند.
علت اهمیت این یافته‌ها در چیست؟
ارتباط با سن زیستی: این دو پیک نشان می‌دهند که سرعت پیر شدن همیشه یکنواخت نیست و می‌تواند در دوره‌های خاصی از زندگی تسریع شود. این مسئله می‌تواند دلیل تفاوت سن زیستی و سن تقویمی افراد را توضیح دهد.
هدف‌گذاری برای پیشگیری: شناسایی این دوره‌های حساس می‌تواند به طراحی مداخلات هدفمند کمک کند. در ادامه راهکارهایی برای کند کردن روند پیر شدن را خواهیم گفت.
عوامل تاثیرگذار بر سرعت پیر شدن
سرعت و شدت پیر شدن به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل موارد زیر هستند:
1. ژنتیک: عوامل ژنتیکی نقش مهمی در تعیین سرعت پیری دارند. اگر والدین شما دیرتر دچار پیری شده‌اند، احتمالا شما نیز این روند را به تاخیر خواهید انداخت.
2. سبک زندگی: سیگار کشیدن، مصرف الکل، تغذیه نامناسب و کمبود فعالیت بدنی می‌توانند فرآیند پیر شدن را تسریع کنند.
3. محیط: قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب یا آلودگی می‌تواند پوست و بدن را تحت تاثیر قرار دهد.
4. استرس: استرس مزمن می‌تواند با ایجاد تغییرات هورمونی، فرآیند پیر شدن را سرعت ببخشد.
چگونه روند پیر شدن را کند کنیم؟
عوامل موثر بر پیری را به شما گفتیم. با کنترل این عوامل، در حالی که پیری اجتناب‌ناپذیر است، می‌توان با اقدامات زیر این روند را کند کرد:
تغذیه سالم
مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و امگا-۳ می‌تواند از سلول‌های بدن در برابر آسیب و پیر شدن محافظت کند. موادغذایی مانند ماهی‌های چرب، مغزها، میوه‌ها و سبزیجات سرشار از این مواد هستند.
ورزش منظم
فعالیت بدنی به حفظ سلامت قلب، عضلات و استخوان‌ها کمک می‌کند.
مراقبت از پوست
استفاده از کرم‌های ضدآفتاب و مرطوب‌کننده از پوست محافظت می‌کند. همچنین می‌توانید یک روتین پوستی برای خود داشته باشید و در طول روز از کرم‌ها، روغن‌ها و مواد مختلف برای مراقبت از پوست خود استفاده کنید.
مدیریت استرس
استرس از عوامل اصلی پیر شدن و آسیب سلولی است. تمرینات ذهنی مانند مدیتیشن و یوگا می‌توانند استرس را کاهش دهند.
